Không chỉ có lĩnh vực CPU máy tính, nhiều lĩnh vực khác của Intel cũng đang gặp áp lực từ các đối thủ cạnh tranh.
Theo báo cáo tài chính quý III/2024, doanh thu từ mảng chip trung tâm dữ liệu của AMD đã vượt qua Intel. Điều này được coi là một bước ngoặt ấn tượng, vì trước đó vào năm 2022, doanh thu của Intel trong lĩnh vực này cao gấp ba lần so với AMD.
Intel, từng là một công ty sáng tạo hàng đầu tại Mỹ, hiện đang đánh mất thị phần trong nhiều lĩnh vực quan trọng. Các đối thủ như AMD đang tăng cường mở rộng ảnh hưởng vào thị trường chủ chốt của Intel là bộ xử lý trung tâm (CPU).
Trong thời đại phát triển mạnh mẽ của AI, bộ xử lý đồ họa (GPU) trở thành yếu tố không thể thiếu trong các trung tâm dữ liệu. Trong khi đó, Intel chỉ chiếm một phần rất nhỏ trên thị trường này với các dòng chip cao cấp.
Vậy Intel đang làm gì?
Bằng cách chú trọng vào hiệu suất năng lượng, AMD đã từ vị trí không có gì trở thành một tên tuổi lớn trong ngành chip máy chủ, như chia sẻ của Mark Papermaster, Giám đốc Công nghệ của AMD.
Khi các trung tâm dữ liệu ngày càng tiêu tốn nhiều năng lượng, sự tập trung vào hiệu quả năng lượng đã tạo ra lợi thế lớn cho AMD.
Điều đáng lưu ý là Intel vẫn nắm giữ khoảng 75% thị trường CPU cho trung tâm dữ liệu. Theo WSJ, sự khác biệt giữa thị phần CPU và tổng doanh thu từ trung tâm dữ liệu phản ánh vấn đề lớn mà Intel đang gặp phải.
Tình hình có thể trở nên khó khăn hơn khi nhiều doanh nghiệp đang đẩy mạnh việc đầu tư vào xây dựng các trung tâm dữ liệu, sử dụng chip không phải dựa trên kiến trúc x86, mà thay vào đó là kết hợp công nghệ ARM với thiết kế riêng.
Phát ngôn viên của Intel cho biết công ty đang nỗ lực đơn giản hóa và củng cố danh mục sản phẩm, đồng thời nâng cao khả năng sản xuất và tối ưu hóa chi phí trong quy trình sản xuất chip.
Theo chia sẻ của đồng CEO tạm quyền Michelle Johnston Holthaus, năm 2025 sẽ được xem là “năm ổn định” cho Intel. Công ty đang tìm kiếm một nhà lãnh đạo chính thức sau khi CEO Pat Gelsinger rời khỏi vị trí vào tháng 12/2024.
Intel vẫn giữ được một lợi thế nhỏ
Mặc dù thị phần đang suy giảm, Intel vẫn giữ vững vị trí nhờ vào sự hỗ trợ liên tục từ các nhà phát triển phần mềm trong suốt hàng chục năm qua. Điều này có khả năng làm chậm lại việc sụt giảm doanh thu của Intel trong tương lai.
Các chuyên gia phân tích dự đoán doanh thu của Intel trong năm 2024 sẽ đạt khoảng 55 tỷ USD, chỉ thấp hơn một chút so với Nvidia (60 tỷ USD). Theo Mercury Research, Intel vẫn đang chiếm lĩnh thị trường CPU cho máy tính để bàn và laptop với khoảng 76% thị phần.
Gần đây, AMD đã hợp tác với Intel để phát triển hệ sinh thái x86. Theo Papermaster, công ty vẫn tiếp tục đầu tư vào x86 mặc dù AMD cũng đang phát triển chip ARM cho một số ứng dụng như mạng và thiết bị nhúng.
Một ví dụ về khó khăn mà Intel đang phải đối mặt là Amazon, nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây hàng đầu thế giới. Theo Dave Brown, Phó chủ tịch phụ trách dịch vụ điện toán và mạng của Amazon, hơn 50% CPU trong các trung tâm dữ liệu của họ sử dụng chip tùy chỉnh dựa trên kiến trúc ARM.
Nhiều công ty lớn cung cấp dịch vụ đám mây đang dần quay lưng với Intel. Microsoft và Google cũng đã phát triển các bộ vi xử lý ARM của riêng mình. Việc tùy chỉnh này giúp họ đạt được hiệu suất và mức tiêu thụ năng lượng mà họ mong muốn.
Các CPU tùy chỉnh còn được áp dụng cho việc xử lý AI, lĩnh vực mà Intel đang bị tụt lại khá xa. Dù nhiều hệ thống AI của Nvidia vẫn sử dụng CPU Intel, nhưng ARM đang ngày càng chiếm ưu thế trong những sản phẩm phần cứng hiện đại.
Liệu Intel có nên kiên quyết giữ vững lập trường?
Theo Doug O’Laughlin, một nhà phân tích tại SemiAnalysis, những sai lầm liên tiếp của Intel khi tham gia vào các thị trường mới là minh chứng cho tình trạng “khó khăn của nhà cải tiến” mà một công ty lớn có thể gặp phải.
Cụm từ này ám chỉ những doanh nghiệp mạnh mẽ và có lợi nhuận cao thường ngại thay đổi để không làm tổn hại đến nguồn doanh thu quan trọng của mình, từ đó bị vượt qua bởi các đối thủ mới nổi.
Năm 1988, cựu CEO Intel Andy Grove đã phát hành cuốn sách “Only the Paranoid Survive”, khuyên rằng các công ty cần phải chú ý đến những bước ngoặt và sẵn sàng vượt qua ranh giới để theo đuổi công nghệ mới. Đáng tiếc là chính Intel lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn này.
“Cuốn sách thực sự nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không bỏ lỡ những cơ hội chiến lược, nhưng cuối cùng Intel lại liên tục để vụt mất những cơ hội đó,” O’Laughlin nhấn mạnh. Vào năm 2024, laptop sử dụng chip ARM đã trở nên phổ biến nhờ sự hỗ trợ từ Microsoft. Công ty này đã thuyết phục nhiều nhà phát triển tối ưu hóa phần mềm của họ và cung cấp công cụ giả lập cho phép hầu hết các ứng dụng hoạt động trên kiến trúc mới này.
Các vi xử lý này được sản xuất bởi Qualcomm, với hiệu suất đủ khả năng cạnh tranh với dòng chip M của Apple, cũng dựa trên nền tảng ARM với thiết kế nội bộ riêng.
Thị trường máy tính dành cho game, vốn là “thành trì” của Intel, đang gặp khó khăn. Các thiết bị như Steam Deck hay Lenovo Legion Go đều sử dụng chip AMD. Trong tương lai, có thể những mẫu máy chạy hệ điều hành tùy chỉnh cũng sẽ tích hợp kiến trúc ARM.
Cấu trúc tích hợp dọc của Intel đang tạo áp lực lên lợi nhuận và khả năng đổi mới của công ty. Khác với các doanh nghiệp chỉ chuyên thiết kế hoặc sản xuất chip, Intel lại quyết định làm cả hai, một mô hình đã trở nên lỗi thời.
Intel vừa thông báo về khoản lỗ 16 tỷ USD trong quý gần đây, phần nào do đầu tư lớn vào mô hình sản xuất gia công giống như TSMC.
Dù dự đoán rằng Intel sẽ có lãi vào năm 2025, nhưng các chuyên gia cho rằng cần thêm nhiều năm để đánh giá hiệu quả từ các khoản đầu tư này. Một trong số đó là công nghệ 18A, được kỳ vọng giúp Intel phát triển con chip tiên tiến nhất thế giới vào năm 2026.
Ngay cả khi lấy lại vị trí hàng đầu, thị trường CPU x86 vẫn đang thu hẹp lại. Theo O’Laughlin, việc sa thải CEO Gelsinger cho thấy ban lãnh đạo Intel nhận ra rằng công ty không thể dẫn đầu ở tất cả các lĩnh vực.
Sự va chạm giữa những thách thức và mâu thuẫn có thể khiến Intel phải tách riêng các mảng sản phẩm và sản xuất. Dĩ nhiên, viễn cảnh xấu hơn vẫn có thể xảy ra.
Rene Haas, CEO của ARM, nhận định Intel là một “gã khổng lồ” trong đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, trong ngành chip, một số công ty không theo kịp tốc độ đổi mới và đã không còn tồn tại.
Theo ZNews