Một nhóm nhà khoa học quốc tế vừa tạo ra bước ngoặt công nghệ khi trình diễn thành công màn hình Hologram 3D đầu tiên trên thế giới cho phép người dùng tương tác vật lý với ảnh chiếu ánh sáng. Nếu được thương mại hóa, công nghệ này hứa hẹn sẽ thay đổi cách con người học tập, khám phá và tương tác với thế giới ảo.
Không còn chỉ nhìn – giờ đây bạn có thể “chạm” vào ảnh chiếu Hologram 3D
Theo báo cáo từ New Atlas, các hệ thống Hologram truyền thống sử dụng kỹ thuật quét thể tích (swept volumetric displays), trong đó hình ảnh được chiếu lên một bề mặt dao động cứng – gọi là Diffuser – với tốc độ khoảng 3.000 lần mỗi giây, tạo cảm giác vật thể 3D “lơ lửng” trong không gian mà không cần kính chuyên dụng.
Tuy nhiên, vấn đề là nếu bạn cố gắng chạm vào ảnh chiếu, bề mặt dao động cứng đó sẽ khiến ảo giác mất đi – thậm chí có thể gây nguy hiểm cho người dùng.
Để khắc phục điều này, nhóm nghiên cứu do Tiến sĩ Elodie Bouzbib từ Đại học Công lập Navarra (Tây Ban Nha) dẫn đầu đã thay thế diffuser cứng bằng một vật liệu dẻo và đàn hồi. Nhờ đó, người dùng có thể chạm, xoay và “bóp” ảnh 3D giống như khi tương tác với màn hình điện thoại cảm ứng 2D, nhưng với chiều sâu và không gian thật.
Trải nghiệm tương tác tự nhiên, mở ra ứng dụng trong giáo dục và bảo tàng
Trong thử nghiệm thực tế, 18 người tham gia được trải nghiệm công nghệ này. Phần lớn cho biết họ cảm thấy tương tác chạm vào hologram dễ chịu, chính xác và tự nhiên hơn nhiều so với việc dùng chuột 3D. Đặc biệt, hệ thống còn có cơ chế hiệu chỉnh hình ảnh thời gian thực, giúp ảnh 3D luôn đúng hình khi bị tương tác vật lý.
Bài báo khoa học có tiêu đề “FlexiVol: a Volumetric Display with an Elastic Diffuser to Enable Reach-Through Interaction” đã được công bố trên nền tảng HAL. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng tung video giải thích trên YouTube và sẽ trình diễn trực tiếp tại Hội nghị CHI 2025 diễn ra trong tháng này tại Nhật Bản.
Dù còn cần hoàn thiện thêm để có thể triển khai đại trà, nhưng tiềm năng ứng dụng là rất lớn – từ lớp học tương tác, triển lãm bảo tàng, cho đến các ứng dụng trong y tế, kiến trúc, và mô phỏng công nghiệp.
Hologram 3D có thể chạm vào không còn là viễn tưởng. Với sự kết hợp giữa kỹ thuật hiển thị thể tích và vật liệu đàn hồi, công nghệ này mở ra một kỷ nguyên mới của thực tại ảo tăng cường (AR/VR) – nơi hình ảnh không chỉ để ngắm nhìn mà còn có thể chạm, xoay và cảm nhận theo cách tự nhiên nhất của con người.