Làn sóng các nhà sản xuất chip Hoa Kỳ quay trở lại thị trường Trung Quốc đã bắt đầu lăn bánh một lần nữa. Lần này, cả Nvidia và AMD đều đang giới thiệu những giải pháp mạnh mẽ và quyết liệt hơn để thâm nhập thị trường tỷ dân, nhưng bối cảnh hiện tại đã khác biệt hoàn toàn so với trước đây. Những báo cáo về việc Nvidia bán chip AI Hopper H200 hay những đột phá mới từ AMD đang trở thành tâm điểm chú ý, đánh dấu một chương mới đầy biến động về địa chính trị và công nghệ giữa hai cường quốc.
Rào cản chính sách và mức thuế mới cho chip AI xuất khẩu
Để hiểu rõ bức tranh toàn cảnh, chúng ta cần nhìn lại những quý đầu năm 2025, khi các nhà sản xuất chip Mỹ phải đối mặt với vô vàn thách thức trong việc bán sản phẩm sang Trung Quốc. Căng thẳng địa chính trị và các thay đổi chính sách đã tác động nặng nề đến các hãng như Nvidia và AMD. Tình hình nghiêm trọng đến mức Giám đốc điều hành (CEO) của Nvidia, ông Jensen Huang, từng tuyên bố rằng thị phần của họ tại Trung Quốc đã chạm mức “0%”, đồng nghĩa với việc hoạt động kinh doanh tại khu vực này hoàn toàn bị gián đoạn.
Tuy nhiên, chính trị đã đóng vai trò lớn trong việc định hình lại bối cảnh kinh doanh. Cả Nvidia và AMD đã phải liên tục làm việc với chính quyền Hoa Kỳ để đảm bảo sản phẩm của họ tuân thủ các quy định về kiến trúc. Một bước ngoặt quan trọng đã diễn ra vào tháng 8, khi Tổng thống Trump tuyên bố chính phủ Mỹ sẽ thu 15% trên tổng số lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc của AMD và Nvidia. Quyết định này đã mở đường cho các gã khổng lồ công nghệ bán các dòng chip như Hopper H20 và Instinct MI308.
Dẫu vậy, Bắc Kinh cũng tỏ ra dè dặt với các bộ tăng tốc AI như H20, thậm chí còn mở cuộc điều tra an ninh và thúc đẩy “chính sách quốc gia” ưu tiên chip nội địa từ Huawei hay Cambricon. Trong bối cảnh Trung Quốc đang tiến bộ thần tốc và thu hẹp khoảng cách công nghệ với Mỹ đến mức chỉ còn tính bằng “nano giây” như lời ông Jensen Huang, một đột phá pháp lý khác đã xuất hiện. Vào tuần thứ hai của tháng 12, Tổng thống Trump thông báo Nvidia sẽ được phép bán chip AI Hopper H200 sang Trung Quốc, nhưng phải chịu mức thuế lên tới 25%, cao hơn nhiều so với dòng H20 trước đó. Điều này mang lại sự lạc quan nhưng cũng đi kèm với chi phí tăng cao và sự phức tạp trong chuỗi cung ứng, khi hàng hóa phải đi từ Đài Loan qua Mỹ rồi mới đến Trung Quốc để kiểm soát thuế.
Lộ trình giao hàng Nvidia H200 và nhu cầu lớn từ Alibaba
Bất chấp những rào cản về thuế quan và thủ tục, thực tế là Nvidia và AMD đã chính thức quay lại khu vực này với những tùy chọn mạnh mẽ hơn nhiều. Theo một báo cáo từ Reuters, các lô hàng chip AI H200 của Nvidia dự kiến sẽ bắt đầu được giao vào giữa tháng 2, sau khi trải qua quá trình “xem xét kỹ lưỡng” các đơn xin cấp phép để xác định rõ khách hàng cuối cùng. Ước tính lô hàng đầu tiên có thể bao gồm từ 40.000 đến 80.000 chip H200, và Nvidia đang có kế hoạch bổ sung thêm năng lực sản xuất để đáp ứng nhu cầu khổng lồ từ khách hàng Trung Quốc.
Mặc dù H200 đã ra mắt được vài năm, nhưng nó vẫn được săn đón nồng nhiệt tại khu vực này. Nguyên nhân chính là do Trung Quốc vẫn đang gặp nhiều khó khăn trong việc huấn luyện các mô hình AI biên giới (frontier models) bằng chip nội địa, và hệ sinh thái công nghệ của Nvidia vẫn là lựa chọn số một cho các tác vụ huấn luyện nặng. Tương tự, AMD cũng đang nhìn thấy cơ hội lớn khi tờ MLex báo cáo rằng hãng có kế hoạch cung cấp cho gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Alibaba tới 50.000 chip AI Instinct MI308. Đây được ghi nhận là một trong những đơn đặt hàng lớn nhất của công ty tại khu vực này, ngay cả khi so sánh với thời kỳ trước khi có lệnh kiểm soát xuất khẩu.
Những động thái này cho thấy Trung Quốc đang tìm kiếm mọi nguồn lực tính toán có thể để không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua AI. Với việc “cánh cửa xả lũ” đã được mở ra sau khi các quy trình pháp lý được thông qua, đây sẽ là một sự giải tỏa lớn cho Nvidia, hãng từng dự báo sẽ mất hàng tỷ đô la doanh thu từ nhu cầu chip tại Trung Quốc. Thị trường AI Trung Quốc sẽ diễn biến ra sao với sự trở lại của các ông lớn chip Mỹ vẫn là một câu chuyện thú vị đáng theo dõi trong thời gian tới.