Ngành Bán Dẫn luôn giữ vai trò trung tâm trong mọi cuộc cách mạng công nghệ, từ smartphone, trung tâm dữ liệu đến AI và các thiết bị điện tử thông minh. Tuy nhiên, thị trường toàn cầu của Bán Dẫn đang đối diện nguy cơ sụt giảm nghiêm trọng nếu các chính sách thuế nhập khẩu, đặc biệt từ Mỹ, không được điều chỉnh hợp lý. Bài viết này sẽ phân tích sâu tác động của thuế nhập khẩu Mỹ – Trung đến ngành Bán Dẫn, dự báo quy mô thị trường trong các kịch bản khác nhau, đồng thời chỉ ra những rủi ro và giải pháp cho doanh nghiệp công nghệ trong bối cảnh bất ổn thương mại.
Tác động của chính sách thuế nhập khẩu Mỹ – Trung lên ngành Bán Dẫn toàn cầu
Thị trường Bán Dẫn đang chịu sức ép lớn từ chính sách thuế nhập khẩu của Mỹ với mức trung bình lên tới 40% cho các sản phẩm Bán Dẫn nhập từ Trung Quốc. Nếu mức thuế này được duy trì, quy mô thị trường Bán Dẫn toàn cầu có thể giảm tới 1/3 vào năm 2026, chỉ còn khoảng 557 tỷ USD, thay vì 844 tỷ USD trong kịch bản thuế 10%. Điều này cho thấy sức ảnh hưởng cực lớn của các rào cản thương mại đối với ngành công nghệ quan trọng bậc nhất thế giới.
Hiện tại, Mỹ và Trung Quốc áp dụng mức thuế nhập khẩu rất cao lên hàng hóa của nhau (Mỹ với hàng Trung Quốc: 145%, Trung Quốc với hàng Mỹ: 125%), tạo ra rủi ro lớn cho chuỗi cung ứng Bán Dẫn toàn cầu. Dù Mỹ đã có động thái giảm hoặc miễn thuế tạm thời cho một số nhóm sản phẩm như Bán Dẫn, điện tử, smartphone và đang cân nhắc miễn trừ cho ngành ô tô, các biện pháp này vẫn mang tính ngắn hạn, chưa thể giúp ngành Bán Dẫn ổn định lâu dài.
Bên cạnh đó, việc kiểm soát xuất khẩu và nhập khẩu các nguyên liệu chiến lược như Rare Earth Metals (đất hiếm) càng khiến chuỗi cung ứng Bán Dẫn trở nên mong manh hơn. Mỹ dù có nguồn tài nguyên đất hiếm lớn nhưng việc khai thác, tinh luyện và xây dựng chuỗi cung ứng nội địa không thể diễn ra trong một sớm một chiều do yêu cầu vốn, công nghệ và hạ tầng phức tạp.
Xu hướng tăng trưởng và động lực mới của thị trường Bán Dẫn
Dù đối mặt với nhiều thách thức, Bán Dẫn vẫn là ngành tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào nhu cầu bùng nổ của các lĩnh vực như GPU, bộ xử lý AI dành cho trung tâm dữ liệu, smartphone và các thiết bị điện tử thông minh. Năm 2024, thị trường Bán Dẫn toàn cầu đạt 626 tỷ USD và dự kiến tăng lên 705 tỷ USD vào năm 2025 nếu môi trường thương mại thuận lợi tiếp tục. Các ứng dụng AI, Big Data, và điện toán đám mây đang trở thành động lực chính thúc đẩy nhu cầu chip xử lý hiệu năng cao, đặc biệt là GPU và các bộ xử lý chuyên dụng cho AI.
Ngoài ra, các ngành như ô tô, thiết bị IoT, công nghiệp và y tế cũng đang gia tăng tỷ lệ ứng dụng Bán Dẫn, mở ra tiềm năng tăng trưởng dài hạn cho toàn ngành. Tuy nhiên, để tận dụng được các cơ hội này, các doanh nghiệp công nghệ cần chủ động thích ứng với biến động chính sách thương mại, đa dạng hóa chuỗi cung ứng và đầu tư mạnh vào nghiên cứu phát triển công nghệ lõi.
Ngành Bán Dẫn đang đứng trước ngã rẽ lớn: hoặc tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ nhờ động lực công nghệ mới, hoặc đối diện nguy cơ sụt giảm nghiêm trọng nếu các rào cản thương mại, đặc biệt là thuế nhập khẩu Mỹ – Trung, không được tháo gỡ. Doanh nghiệp công nghệ cần theo sát diễn biến chính sách toàn cầu, tăng cường hợp tác quốc tế và đầu tư vào nghiên cứu phát triển để đảm bảo vị thế dẫn đầu, đồng thời góp phần xây dựng một hệ sinh thái Bán Dẫn bền vững, ổn định trước mọi biến động thị trường.