Thị trường linh kiện máy tính đang chứng kiến những biến động mạnh mẽ về giá cả do tình trạng thiếu hụt nguồn cung toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Framework – hãng sản xuất máy tính nổi tiếng với triết lý thiết kế mô-đun – đã chính thức thông báo về việc họ sẽ sớm phải điều chỉnh tăng giá đối với các sản phẩm bộ nhớ. Tuy nhiên, điểm sáng trong thông báo này là lời khẳng định chắc nịch từ phía công ty: mức giá mới sẽ không hề “vô lý” hay đắt đỏ một cách phi mã như những gì mà các gã khổng lồ công nghệ như Apple và Dell đang áp dụng đối với người tiêu dùng.
Cơn bão tăng giá bộ nhớ đang càn quét toàn bộ chuỗi cung ứng
Ngành công nghiệp phần cứng đang phải đối mặt với một thực tế khó khăn khi tình trạng thiếu hụt chip nhớ DRAM (Dynamic Random Access Memory) ngày càng trở nên trầm trọng. Tác động của sự khan hiếm này đang lan rộng ra toàn bộ chuỗi cung ứng, buộc các nhà tích hợp hệ thống cuối cùng không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải tăng giá bán bộ nhớ. Đây là bước đi bắt buộc để đảm bảo rằng họ có thể duy trì được mức tồn kho cần thiết cũng như bảo vệ biên lợi nhuận trong kinh doanh.
Chúng ta đã bắt đầu thấy những dấu hiệu rõ ràng của xu hướng này trên thị trường. Một loạt các thương hiệu linh kiện tên tuổi như Adata, Corsair và G.Skill, cùng nhiều hãng khác, đều đã rục rịch tăng giá bán các thanh mô-đun RAM của mình để phản ứng lại những hạn chế về nguồn cung DRAM từ phía thượng nguồn. Trước tình hình đó, có vẻ như các nhà sản xuất máy tính lớn nhất thế giới như Apple, Dell và Lenovo cũng sẽ sớm phải đi theo xu hướng này.
Framework Desktop, công ty công nghệ được yêu thích nhờ các sản phẩm máy tính có khả năng tùy biến và thay thế linh kiện linh hoạt (mô-đun), đã tiết lộ rằng họ sẽ sớm tăng chi phí cho việc nâng cấp bộ nhớ trên các hệ thống được cấu hình sẵn. Tuy nhiên, đại diện của hãng nhấn mạnh rằng mức tăng này sẽ không “hung hăng” và gây sốc cho người dùng như cách mà các đối thủ khác đang làm.
So sánh mức phí nâng cấp gây sốc giữa Dell và Framework
Phản ứng và cam kết của Framework được đưa ra ngay sau một cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter). Cụ thể, tài khoản công nghệ uy tín @VadimYuryev đã đăng tải một bài viết gây chấn động, trong đó anh chỉ ra mức giá “trên trời” mà Dell đang áp dụng cho dòng máy tính xách tay XPS 13 của họ.
Theo bài đăng này, để nâng cấp dung lượng bộ nhớ từ 16 GB lên 32 GB trên chiếc Dell XPS 13, người dùng hiện phải chi trả một khoản tiền khổng lồ lên tới 550 USD. Con số này lớn đến mức nó khiến cho các tùy chọn nâng cấp RAM vốn nổi tiếng đắt đỏ của Apple bỗng dưng trở nên “hợp lý” hơn khi đặt lên bàn cân so sánh. Rõ ràng, Dell đang tận dụng cái cớ thiếu hụt bộ nhớ để áp đặt một mức phí siêu cao lên khách hàng của mình.
Trái ngược hoàn toàn với chiến lược giá của Dell, Framework tuyên bố rằng họ đang cung cấp một gói nâng cấp tương tự chỉ với mức giá 80 USD. Sự chênh lệch giữa 550 USD và 80 USD là một khoảng cách khổng lồ, cho thấy sự khác biệt trong triết lý kinh doanh giữa hai hãng. Tuy nhiên, cũng cần phải nhìn nhận một cách khách quan rằng Dell là một nhà cung cấp có quy mô khổng lồ so với Framework. Điều này đồng nghĩa với việc Dell cần phải duy trì một lượng hàng tồn kho cực lớn để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng liên tục, và chi phí quản lý kho bãi cũng như rủi ro biến động giá của họ cũng cao hơn nhiều.
Tương lai ảm đạm của thị trường linh kiện và tác động từ AI
Nếu bạn nghĩ rằng mức giá nâng cấp của Dell đã là vô lý, thì thị trường còn đang xuất hiện những ví dụ khác cho thấy tình hình đã trở nên nghiêm trọng đến mức “thảm khốc”. Thương hiệu Asgard hiện đang chào bán một bộ kit bộ nhớ DDR5 dung lượng 192 GB với mức giá lên tới 1.200 USD. Thậm chí, một bộ kit dung lượng 256 GB hiện có giá bán ngang ngửa với một chiếc card đồ họa cao cấp NVIDIA RTX 5090.
Tất nhiên, làn sóng tăng giá này bắt nguồn từ đáy của chuỗi cung ứng và dần dần lan lên phía trên. Điều này có nghĩa là các công ty lớn như Apple, Lenovo và các hãng khác thường sẽ là những người phản ứng cuối cùng sau khi đã tiêu thụ hết lượng hàng tồn kho giá cũ. Tuy nhiên, khi họ bắt đầu điều chỉnh giá, đó sẽ là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy tình trạng thiếu hụt bộ nhớ đã chạm đến ngưỡng “không thể tránh khỏi”.
Dựa trên các ước tính hiện tại từ giới chuyên môn, tình hình khan hiếm này khó có khả năng được cải thiện đáng kể cho đến tận cuối năm 2026. Mặc dù các đại gia sản xuất chip nhớ như Samsung đang đầu tư rất mạnh tay vào việc sản xuất DRAM đa dụng, nhưng phần lớn sản lượng này cuối cùng sẽ được phân bổ ưu tiên cho lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) đang bùng nổ. Do đó, người dùng phổ thông có thể sẽ phải tiếp tục sống chung với mức giá linh kiện cao trong một thời gian dài nữa.