Kể từ khi ra mắt vào năm 2018, chuẩn nén video AV1 đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ giới công nghệ. Cả các nền tảng lớn và nhỏ đều nhanh chóng áp dụng định dạng này với mục tiêu tối thiểu hóa lượng băng thông tiêu thụ mà vẫn bảo toàn được độ sắc nét của hình ảnh. Là một trong những đơn vị hậu thuẫn chính cho AV1, Netflix mới đây đã xác nhận kế hoạch tiếp tục mở rộng công nghệ này trên các ứng dụng của mình, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng để đón nhận thế hệ kế nhiệm cho các dự án mới trong tương lai.
Sự trỗi dậy của công nghệ nén AV1 trên Netflix
Gần đây, Netflix đã chính thức xác nhận rằng bộ giải mã (codec) AV1 hiện đang chịu trách nhiệm xử lý cho gần một phần ba tổng lượng nội dung phát trực tuyến của họ. Trong một bài đăng dài trên nền tảng Medium, công ty đã chia sẻ chi tiết về cách họ góp phần nuôi dưỡng sự ra đời của bộ giải mã này và từng bước đưa nó lên đa dạng các thiết bị.
Để hiểu rõ hơn, Liên minh Truyền thông Mở (AOMedia) – một tổ chức bao gồm những tên tuổi sừng sỏ như Netflix, Amazon, Apple, Google, Microsoft, Mozilla, Nvidia và nhiều công ty khác – đã tung ra AV1 vào năm 2018. Nó được sinh ra để kế thừa định dạng VP9 của Google. Ưu điểm lớn nhất của codec này là khả năng nén dữ liệu hiệu quả hơn nhiều so với chuẩn H.264 phổ biến, và quan trọng là nó hoàn toàn miễn phí bản quyền, không giống như chuẩn H.265/HEVC đắt đỏ.
Trong vài năm qua, khả năng hỗ trợ giải mã và mã hóa AV1 đã lan rộng nhanh chóng trên các thiết bị di động hiện đại, chip đồ họa máy tính và nhiều phần cứng khác. Người dùng từ các tập đoàn lớn cho đến những nhà sáng tạo nội dung độc lập đều đánh giá cao những cải tiến hiệu suất mà nó mang lại.
Netflix bắt đầu hành trình này bằng việc áp dụng giải mã phần mềm AV1 trên các thiết bị Android vào năm 2020. Họ chọn Android vì tính linh hoạt của nền tảng và thực tế là khán giả xem phim trên di động chiếm tỷ lệ rất lớn. Bằng cách sử dụng thư viện “dav1d” đã được tối ưu hóa cho chip di động Arm, công ty đã cải thiện chất lượng video cho người dùng ngay cả khi họ sử dụng mạng di động không ổn định.
Tuy nhiên, việc mang AV1 lên TV thông minh và các thiết bị gia đình lại đòi hỏi phải có phần cứng hỗ trợ giải mã chuyên biệt. Netflix đã phải làm việc chặt chẽ với các nhà cung cấp chip (SoC) để cấp chứng nhận dần dần. Kết quả là codec này đã có mặt trên TV vào cuối năm 2021, hỗ trợ trình duyệt web vào năm 2022 và mở rộng sang các dòng chip M3, A17 Pro của Apple trong năm 2023.
Công nghệ xử lý hình ảnh thông minh và tương lai AV2
Đầu năm nay, Netflix đã triển khai phát trực tuyến AV1 HDR sử dụng chuẩn HDR10+. Định dạng này hiện đã bao phủ 85% danh mục phim HDR của hãng, và họ đang có kế hoạch chuyển đổi toàn bộ nội dung HDR còn lại sang AV1 trong vài tháng tới.
Netflix cũng giải thích cơ chế thông minh của AV1 trong việc xử lý hạt phim (film grain) thông qua tính năng “Tổng hợp hạt phim” (Film Grain Synthesis). Cụ thể, công nghệ này sẽ loại bỏ các hạt nhiễu khỏi nội dung trước khi nén để giảm dung lượng file, sau đó tái tạo lại chúng ở phía bộ giải mã của thiết bị người xem. Nhờ đó, băng thông sử dụng giảm xuống mà chất lượng nghệ thuật của hình ảnh vẫn được giữ nguyên. Công ty cũng kỳ vọng bộ giải mã này sẽ nâng cao trải nghiệm phát trực tiếp (live streaming) với các lớp đồ họa tùy chỉnh và cải thiện hiệu suất chơi game đám mây.
Về tương lai, AOMedia gần đây đã thông báo kế hoạch ra mắt chuẩn AV2 trước khi kết thúc năm nay. Bộ giải mã mới hứa hẹn khả năng nén hiệu quả hơn cả AV1, hỗ trợ các công nghệ như thực tế tăng cường (AR), thực tế ảo (VR), phát trực tuyến chia màn hình và nhiều tính năng khác.
Bộ giải mã nâng cấp này sẽ cực kỳ hữu ích khi Netflix bắt đầu khai thác kho nội dung khổng lồ từ Warner Bros. Gã khổng lồ phát trực tuyến này gần đây đã đồng ý mua lại công ty sản xuất phim danh tiếng này với mức giá lịch sử là 82,7 tỷ USD. Thương vụ này sẽ mang về cho Netflix quyền kiểm soát các thương hiệu đình đám như Trò chơi Vương quyền (Game of Thrones), DC Comics, HBO và nhiều hãng game video khác.