Trong thời đại số hóa, Mật khẩu là lớp phòng vệ đầu tiên và quan trọng nhất bảo vệ tài khoản trực tuyến của chúng ta. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy phần lớn người dùng vẫn chủ quan, sử dụng thông tin đăng nhập yếu hoặc lặp lại, tạo ra lỗ hổng cực lớn cho hacker khai thác. Một nghiên cứu mới nhất đã phân tích tới 19 tỷ Mật khẩu bị rò rỉ từ hơn 200 sự cố an ninh mạng chỉ trong một năm qua, và kết quả thực sự đáng báo động.
Nghiên cứu quy mô lớn: Hơn 90% Mật khẩu quá yếu, dễ bị bẻ khóa
Theo báo cáo từ tổ chức Cybernews, đội ngũ chuyên gia đã thu thập và phân tích 19 tỷ Mật khẩu từ khoảng 200 vụ rò rỉ dữ liệu lớn diễn ra từ tháng 4/2024 đến 4/2025. Kết quả cho thấy hơn 90% Mật khẩu bị rò rỉ cực kỳ yếu, dễ dàng bị tấn công chỉ trong vài giây hoặc vài phút. Đáng chú ý, chỉ có 6% trong đó là độc nhất, còn lại đều bị lặp lại hoặc cực kỳ phổ biến, thể hiện thói quen tái sử dụng Mật khẩu của người dùng ở mức báo động.
Nghiên cứu cũng phát hiện rằng có tới 42% người dùng sử dụng cụm từ chỉ từ 8–10 ký tự – quá ngắn theo tiêu chuẩn bảo mật hiện đại. Khoảng 27% chuỗi bảo vệ chỉ gồm số và chữ thường, không có ký hiệu đặc biệt hay chữ in hoa, tạo điều kiện lý tưởng cho các phần mềm dò tìm.
Một số chuỗi phổ biến như “1234”, “password” hay “admin” xuất hiện hàng chục triệu lần, cho thấy tâm lý chủ quan và sự lười biếng trong cách thiết lập quyền truy cập vẫn đang rất phổ biến. So với cơ sở dữ liệu RockYou2024 với 10 tỷ thông tin bị lộ, tình trạng năm nay đã tăng gấp đôi, phản ánh thực tế rằng tội phạm mạng ngày càng nhắm đến các điểm yếu cơ bản trong bảo mật cá nhân và doanh nghiệp.
Giải pháp thực tiễn: Cách tạo Mật khẩu mạnh và bảo vệ tài khoản hiệu quả
Trước nguy cơ bị xâm nhập ngày càng lớn, các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên thay đổi cách tạo và quản lý dữ liệu truy cập. Việc đầu tiên là tăng độ dài – tối thiểu từ 12 đến 16 ký tự – bởi chiều dài đóng vai trò quan trọng hơn cả độ phức tạp trong việc ngăn chặn tấn công brute-force.
Thay vì chọn chuỗi Mật khẩu khó nhớ, bạn có thể sử dụng các cụm từ quen thuộc kết hợp với số và ký hiệu để tạo ra chuỗi riêng biệt nhưng dễ ghi nhớ. Quan trọng hơn, hãy tránh sử dụng cùng một thông tin truy cập cho nhiều tài khoản.
Một công cụ hiệu quả khác là trình quản lý tài khoản (Password Manager), giúp tạo và lưu trữ chuỗi bảo vệ duy nhất cho từng nền tảng. Ngoài ra, nên kiểm tra định kỳ xem dữ liệu của bạn có nằm trong danh sách rò rỉ thông qua các công cụ chuyên dụng như “haveibeenpwned” hay “password leak checker”.
Để tăng cường an toàn, hãy bật xác thực hai yếu tố (2FA) trên mọi nền tảng hỗ trợ. Đây là lớp bảo vệ bổ sung yêu cầu xác minh qua điện thoại hoặc ứng dụng, giúp ngăn chặn hành vi đăng nhập trái phép ngay cả khi thông tin đăng nhập đã bị lộ.
Trong bối cảnh công nghệ đang chuyển dần sang các mô hình xác thực không cần mật khẩu (passwordless) như Passkey, sinh trắc học, hay xác thực qua thiết bị tin cậy, việc áp dụng những tiêu chuẩn bảo mật hiện đại là điều không thể chậm trễ. Dù vậy, khi các công nghệ mới chưa phổ biến rộng rãi, việc cải thiện cách đặt và quản lý chuỗi truy cập vẫn là biện pháp thiết thực nhất.
Tóm lại: Mật khẩu yếu đang là điểm yếu chí tử khiến hàng tỷ tài khoản trên toàn thế giới bị đe dọa. Việc chủ động thay đổi thói quen, sử dụng Mật khẩu mạnh, duy nhất và áp dụng các giải pháp quản lý, xác thực nâng cao là cách duy nhất giúp bạn bảo vệ tài sản số trước làn sóng tấn công mạng ngày càng tăng. Đừng để sự tiện lợi nhất thời làm “mở cửa” cho hacker – hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ chính mình và tổ chức của bạn.